Bill of Lading là gì? Chức năng của vận đơn đường biển là gì

Trong hoạt động xuất nhập khẩu, vận chuyển hàng hoá là phần giúp tạo ra giá trị gia tăng cho hàng hoá mà không làm thay đổi bản chất và thành phần cấu tạo của hàng hoá đó.

Đối với hoạt động vận tải thì vận chuyển hàng hoá đóng vai trò quan trọng, là tính chất quyết định về việc hàng hoá có được giao đến đúng nơi đúng thời điểm với chất lượng đảm bảo và giá thành hợp lý. Trong quá trình vận chuyển này, khâu nào cũng quan trọng nhưng có một khâu chứng từ chúng ta không thể nào bỏ qua, đó là Vận đơn (Bill of lading).

Dưới bài viết này ISO Logistics chia sẽ đến các bạn một số thông tin về Bill of lading là gì? Cùng tìm hiểu và tham khảo ngay nào.

Ta hiểu về vận đơn đường biển (Bill of Lading là gì? )

Thuật ngữ bill of lading là gì không phải ai cũng hiểu rõ. Vận đơn đường biển, viết tắt là B/L (Bill of Lading) là ngôn ngữ chỉ chứng tử liên quan đến việc vận tải trên đường biển. Chứng từ này được cấp phát bởi người chuyên chở hoặc đại diện của họ.

Vận đơn đường biển, viết tắt là B/L (Bill of Lading) được biết đến chính là loại chứng từ phổ biến và quan trọng trong vận tải biển nói chung và vận tải container nói riêng.

Nếu các chủ thể làm về xuất nhập khẩu, hay làm cho hãng tàu, công ty forwarding, logistics như công ty tôi chẳng hạn… thì chắc hẳn sẽ thấy chứng từ này gần như hàng ngày. Mặc dù vậy, nhưng rất có thể các chủ thể chưa hiểu rõ về vận đơn đường biển, viết tắt là B/L (Bill of Lading)

Nếu định nghĩa một cách chính tắc, thì có thể khái quát như sau: Vận đơn là chứng từ do người vận chuyển hoặc đại diện được ủy quyền của người vận chuyển (thuyền trưởng, đại lý) ký phát cho người gửi hàng, trong đó xác nhận việc nhận hàng để vận chuyển từ cảng khởi hành đến cảng đích.

Nói như vậy thì thực chất cũng ngầm định rằng vận đơn được dùng cho vận tải biển, để phân biệt với vận đơn hàng không (Airway Bill) dùng cho phương thức vận tải hàng hóa bằng máy bay.

Thông thường, loại vận đơn này được phát hành theo bộ với 6 bản giống nhau. Bộ chứng từ này gồm 3 bản gốc và 3 bản copy. Quá trình sử dụng giao hàng, bộ vận đơn đường biển sẽ sử dụng 1 hoặc 2 bản gốc.

Nếu xét theo khía cạnh lịch sử hình thành và sử dụng, vận đơn đường biển được bắt đầu sử dụng từ thế kỷ 13, khi thông thương hàng hóa bằng đường biển trở nên tấp nập ở châu âu, và chủ hàng cần có bằng chứng văn bản về việc hàng hóa được xếp xuống tàu.

Ban đầu vận đơn chỉ có mục đích như một biên lai của người vận chuyển phát hành khi nhận hàng.

Người được cấp vận đơn là ai?

Người gửi hàng (Người xuất khẩu/ người nhập khẩu).

Người được người xuất khẩu hay người nhập khẩu uỷ thác.

Chức năng của vận đơn đường biển (Bill of Lading):

Vận đơn đường biển (Bill of Lading) được dùng nhằm mục đích để chuyển cho chủ thể là người gửi hàng sử dụng khi hàng hóa đã được xếp và chuyên chở lên tàu. Vì vậy chức năng của vận đơn đường biển (Bill of Lading) như sau:

• Biên nhận hàng hóa : Việc sử dụng chủ yếu của vận đơn như một biên nhận của người vận chuyển khi hàng hóa đã được đưa lên tàu. Giấy xác nhận này có thể được sử dụng như bằng chứng về lô hàng cho hải quan và mục đích bảo hiểm, và cũng có thể làm bằng chứng thương mại hoàn thành nghĩa vụ theo hợp đồng.
• Chứng từ về quyền sở hữu hàng hóa : Khi người mua nhận hàng từ người vận chuyển, vận đơn có chức năng như quyền sở hữu hàng hóa.
• Bằng chứng về hợp đồng chuyên chở : Vận tải hàng hóa từ người vận chuyển đến người gửi hàng có thể được sử dụng làm bằng chứng của hợp đồng vận chuyển do thực tế người vận chuyển đã nhận hàng. Trong trường hợp này, vận đơn được sử dụng như một hợp đồng chuyên chở.

Tác dụng của vận đơn đường biển – Bill of lading là gì

Là căn cứ để khai hải quan và làm các thủ tục xuất nhập khẩu sẽ dựa vào vận đơn để kiểm tra thông tin hàng hoá.

Để xác định số lượng hàng hoá bên bán giao cho bên mua có đúng với thông tin đã đàm phán trong hợp đồng

Là chứng từ quan trọng buộc phải có khi làm thanh toán nhận tiền từ nhà nhập khẩu

Chứng từ quan trọng trong bộ chứng từ khiếu nại phía bảo hiểm hay các bên khác liên quan

Trong trường hợp các bên chưa đủ vốn nhập hàng hoặc mua đi bán lại thì vận đơn có thể được mang đi cầm cố.

Phân loại vận đơn đường biển

Căn cứ theo tính chất sở hữu

Theo hình thức này sẽ bao gồm 2 loại là vận đơn đích danh và vận đơn theo lệnh. Trong các loại vận đơn này lại được phân chia làm các loại nhỏ khác như sau:

Vận đơn đích danh: giúp cung cấp thông tin liên quan đến hãng tàu chỉ giao hàng. Thông tin người nhận được thể hiện chi tiết trên vận đơn.

Vận đơn theo lệnh: bao gồm vận đơn giao hàng cho người cụ thể, hoặc vận đơn theo lệnh của ngân hàng, hoặc vận đơn theo lệnh của người gửi hàng. Ngoài ra còn có một loại vận đơn vô danh không ghi thông tin người nhận hàng, nên ai cầm vận đơn sẽ là người sở hữu của lô hàng.

Căn cứ theo phê chú

Được phân chia làm 2 loại vận đơn sạch và vận đơn không sạch. Cụ thể là:

Vận đơn sạch: Tên chuyên ngành là Clean Bill . Loại vận đơn này dùng để mô tả các loại hàng hóa ở phía ngoài khi đi biển, có chất lượng tốt.

Vận đơn không sạch: Tên gọi là Unclean Bill, giúp thể hiện thông tin về hàng hóa bên ngoài không phù hợp với hình thức đi biển hoặc chất lượng không được đảm bảo.

Căn cứ theo pháp lý

Vận đơn Original: được gọi đơn giản là vận đơn gốc có ký xác nhận bằng tay và đôi khi có cả con dấu.

Vận đơn Copy B/L: Được gọi là bản phụ của vận đơn gốc. Với nội dung tương tự nhưng không có chữ ký tay trên đó.

Căn cứ theo hành trình, cách thức vận chuyển

Loại vận đơn này sẽ căn cứ vào cách thức vận chuyển như nào để phân biệt. Trong đó:

Direct B/L: Được gọi là vận đơn thẳng tức là hàng hóa sẽ được chuyển từ cảng bốc đến cảng dỡ mà không cần phải sử dụng quá trình chuyển tải.

Through B/L: Là vận đơn chở suốt thể hiện hàng hóa sẽ phải chuyển qua một tàu trung gian khác mới đến được địa chỉ cần bốc dỡ.

Multimodal B/L: Cách thức vận đơn đa phương thức. Trong đó, hàng hóa sẽ được thực hiện chuyển qua nhiều phương tiện khác nhau như đường bộ, đường thủy, đường hàng không, đường sắt….

Căn cứ theo nhà phát hành

Đơn vị vận chủ phát hành: Đây là vận đơn Master B/L do hãng tàu nhận vận chuyển phát hành ra.

Vận đơn nhà: là vận đơn House B/L do bên Forwarder cấp cho đơn vị vận chuyển.

Nội dung của Bill Of Lading

Nhiều người thắc mắc nội dung trên vận đơn đường biển là gì? Cụ thể gồm các thông tin sau đây:

Số vận đơn: Được quy định bởi người phát hành, giúp tra cứu B/L lô hàng và khai báo hải quan. Cùng với đó là các thông tin liên quan đến hãng tàu, logo của hãng.

Thông tin người gửi hàng: Nội dung ghi rõ tên, địa chỉ người xuất hàng và người giao nhận.

Thông tin người nhận hàng: Có rất nhiều cách thể hiện khác nhau, căn cứ vào hợp đồng xuất nhập khẩu.

Bên được thông báo: Ghi tương tự như mục người nhận hàng

Tên tàu: Mỗi loại tàu chở hàng trên biển sẽ có tên riêng, mã hiệu của mỗi chuyến đi và được thể hiện trên chứng từ này.

Cảng xếp và dỡ hàng: Tên và địa chỉ ở nơi bốc hàng lên và hạ hàng khỏi tàu cũng được ghi nhận.

Thông tin hàng hóa: Được thể hiện thông qua mã HS và tên chung cung của lô hàng.

Số kiện hàng, cahcs đóng gói: Thông tin ghi rõ về số lượng kiện hàng, số thùng hàng, số lượng container.

Số container, số chỉ: Ghi các con số gọi là mã container và các chỉ số niêm phong để hỗ trợ cho việc xác nhận giao hàng, bốc dỡ hàng.

Thông tin về khối lượng, thể tích: Mỗi lô hàng sẽ có khối lượng và thể tích bì khác nhau cũng được thể hiện nhằm phục vụ cho công tác giao nhận, bốc dỡ hàng.

Thông tin cước phí: Các loại phí sẽ được thể hiện rõ số tiền, số phí một cách chung chung về hình thức đã trả hoặc phải thu. Đôi khi còn có các thông tin liên quan đến việc thanh toán tại đâu.

Ngày tháng: THể hiện ngày hàng được bốc lên tàu, chính thức giao cho đơn vị vận chuyển. Ngoài ra còn có thông tin về thời gian cung cấp vận đơn, địa chỉ cấp.

Số vận đơn gốc: Thể hiện thông tin được phát hành bao nhiêu bản gốc và hông thường là 3 bản

Phần chữ ký: Chữ ký của người vận tải, đại lý được ủy quyền phát hành.

Nhưng lưu ý khi sử dụng vận đơn đường biển

Việc sử dụng vận đơn đường biển cần lưu ý một số điểm nhất định giúp đảm bảo an toàn, thuận tiện trong quá trình giao nhận hàng. Vậy những lưu ý bill of lading là gì?:

Tính pháp lý của vận đơn

Do vận đơn dùng chủ yếu trong công tác vận chuyển hàng hóa từ người giao đến người nhận nên cần đảm bảo tính pháp lý chắc chắn. Các hiện tượng như mất mát, hư hỏng sẽ được giải quyết dựa trên các thông tin ghi trên vận đơn. Theo đó, cần lưu ý vận đơn phải có tính pháp lý đúng đắn, chính xác làm căn cứ cho các bên.

Kiểm tra thông tin của vận đơn

Trên vận đơn cần kiểm tra các thông tin ghi trên đó để hạn chế xảy ra thời gian tranh chấp, kiện tụng. Các thông tin được chú ý nhiều nhất liên quan đến chủng loại hàng hóa, số lượng hàng hóa, ngày tháng giao dịch, ký xác nhận hàng….

Đây là các thông tin quan trọng vừa giúp người giao hàng và người vận chuyển, người nhận hàng có căn cứ để xác định hàng hóa nhận như nào. Đồng thời thực hiện thanh toán, công nợ ra sao…

Với các thông tin kể trên, chúng ta đã biết được bill of lading là gì? Từ đó, người dùng có thể sử dụng được hiệu quả hơn trong công tác vận chuyển hàng hóa đến tay người nhận. Để tìm hiểu thêm thông tin và sử dụng dịch vụ này, bạn có thể tham khảo tại website của ISO Logistics.