Khai báo hải quan là gì? Quy trình khai báo hải quan ở Việt Nam

khai báo hải quan

Chính sách mở cửa, giao lưu hàng hóa với các nước trên thế giới ở Việt Nam trong những năm gần đây ngày càng thông thoáng và mang lại nhiều hiệu quả to lớn đối với nền kinh tế.

Cùng với sự phát triển đó đã đặt ra nhiều thách thức đối với có quan nhà nước trong việc quản lý hoạt động kinh tế nói chung và hoạt động xuất nhập khẩu nói riêng, phải thực sự đáp ứng được yêu cầu và trở thành cánh tay đặc lực để hỗ trợ cho các hoạt động này có điều kiện phát triển những không vượt qua quy định của pháp luật, trong đó đề cao vai trò của cơ quan hải quan.

Một trong những thủ tục mà cá nhân có nghĩa vụ phải thực hiện khi xuất, nhập khẩu hàng hóa là khai báo hải quan, đây là hoạt động quan trọng để nhà nước quản lý hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa chặt chẽ và hiệu quả. Dưới bài viết này ISO Logistics sẽ giới thiệu đến các bạn quy trình khai báo hải quan như thế nào? Cùng tìm hiểu ngay nào:

Khai báo hải quan là gì?

khai báo hải quan

Khai báo hải quan là hoạt động bắt buộc của người khai hải quan phải thực hiện khi tiến hành xuất khẩu, nhập khẩu hàng hóa ra/vào lãnh thỗ Việt Nam. Khai hải quan được thực hiện khi hàng hóa, phương tiện dừng tại cửa khẩu, cảng biển, càng hàng không để đi vào hoặc đi ra lãnh thổ nước ta.

Hoạt động khai hải quan được thực hiện bởi người khai hải quan, bao gồm: Chủ hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu; Chủ phương tiện, người điều khiển phương tiện vận tải xuất cảnh, nhập cảnh, quá cảnh hoặc người được chủ phương tiện vận tải xuất cảnh, nhập cảnh, quá cảnh ủy quyền.

Người được chủ hàng hóa ủy quyền trong trường hợp hàng hóa là quà biếu, quà tặng của cá nhân; hành lý gửi trước, gửi sau chuyến đi của người xuất cảnh, nhập cảnh; hàng hóa nhập khẩu để thực hiện dự án đầu tư miễn thuế.

Người thực hiện dịch vụ quá cảnh hàng hóa, trung chuyển hàng hóa; Đại lý làm thủ tục hải quan; Doanh nghiệp cung ứng dịch vụ bưu chính quốc tế, dịch vụ chuyển phát nhanh quốc tế trừ trường hợp chủ hàng có yêu cầu khác.

Khai báo hải quan được thực hiện trên tờ khai hải quan giấy hoặc được thực hiện theo phương thức điện tử. Trong đó, phương thức điện tử đang ngày càng trở nên chiếm đa số bởi nó diễn ra thuận lợi hơn, nhanh chóng hơn và đơn giản hóa thủ tục hành chính.

Trước đây, trong Nghị định 08/2015/NĐ-CP, pháp luật quy định về các trường hợp được khai trên tờ khai hải quan giấy, nhưng hiện tại, Nghị định 59/2018/NĐ-CP đang có hiệu lực thì lại quy định về các trường hợp người khai hải quan được lựa chọn khai theo phương thức điện tử hoặc khai trên tờ khai hải quan giấy.

Tức là, nếu như trước đấy lấy hoạt động khai hải quan điện tử làm gốc và trong các trường hợp luật định thì được khai trên tờ khai hải quan giấy, thì bây giờ, pháp luật đặt hai hình thức này song song và người khai hải quan có thể thực hiện một trong hai phương thức đó. Cụ thể như sau (Theo khoản 12, Điều 1, Nghị định 59).

  •  Hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu của cư dân biên giới.
  • Hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu vượt định mức miễn thuế của người xuất cảnh, nhập cảnh.
  • Hàng cứu trợ khẩn cấp, hàng viện trợ nhân đạo; hàng xuất khẩu, nhập khẩu phục vụ an ninh quốc phòng.
  • Hàng quà biếu, quà tặng, tài sản di chuyển của cá nhân.
  • Hàng hóa là phương tiện chứa hàng hóa quay vòng theo phương thức tạm nhập – tái xuất, tạm xuất – tái nhập (Container rỗng có hoặc không có móc treo; bồn mềm lót trong container để chứa hàng lỏng)
  • Hàng hóa tạm nhập tái xuất, tạm xuất tái nhập để phục vụ công việc trong thời hạn nhất định trong trường hợp mang theo khách xuất cảnh, nhập cảnh.
  • Hàng hóa khác theo quy định của Bộ Tài chính.

Người thực hiện khai hải quan có những sai sót trong quá trình khai báo hải quan có thể thực hiện khai bổ sung trong một số trường hợp nhất định.

Khai báo hải quan điện tử là gì?

Khai hải quan điện tử là là hình thức khai báo hải quan online/ trực tuyến trên phần mềm kê khai hàng hóa do hải quan cung cấp. Các dữ liệu tờ khai sẽ được cơ quan hải quan tiếp nhận và xử lý thông tin ra quyết định cấp số, trả kết quả phân luồng… đều sẽ được thực hiện và xử lý thông qua phần mềm Hải quan điện tử.

Yêu cầu bắt buộc đối với hoạt động khai hải quan và người khai hải quan

khai báo hải quan

Người khai hải quan phải khai đầy đủ, chính xác, trung thực, rõ ràng các tiêu chí trên tờ khai hải quan; tự tính để xác định số thuế, các khoản thu khác phải nộp ngân sách nhà nước và chịu trách nhiệm trước pháp luật về các nội dung đã khai.

Hàng hoá xuất khẩu, nhập khẩu theo các loại hình khác nhau thì phải khai trên tờ khai hàng hoá xuất khẩu, nhập khẩu khác nhau theo từng loại hình tương ứng. Một tờ khai hải quan được khai báo cho lô hàng có một hóa đơn.

Trường hợp khai tờ khai hải quan giấy, người khai hải quan phải khai đầy đủ số, ngày, tháng, năm của hóa đơn và tổng lượng hàng trên tờ khai hải quan, nếu không thể khai hết các hóa đơn trên tờ khai hải quan thì lập bản kê chi tiết kèm theo tờ khai hải quan.

Những tác dụng của việc khai báo hải quan điện tử là gì?

Việc khai báo hải quan điện tử/online mang lại những lợi ích cho các Doanh nghiệp như:

khai báo hải quan

Các DN không cần tới trụ sở hải quan, có thể đến kê khai hải quan tại bất cứ địa điểm nào có máy tính được kết nối Internet và được thông quan ngay với lô hàng thuộc diện được miễn kiểm tra hồ sơ giấy tờ và hàng hóa thực tế.

Doanh nghiệp có thể khai báo hải quan bất kỳ lúc nào thay vì giờ hành chính như trước đây và được Cơ quan hải quan tiếp nhận.

Doanh nghiệp được sử dụng tờ khai hải quan từ hệ thống của mỗi Doanh nghiệp, với chữ ký và đóng dấu của

Doanh nghiệp thay cho tờ khai giấy và những chứng từ đi kèm để nhận hàng hóa và làm chứng từ vận chuyển hàng hóa trên đường, nếu lô hàng đó thuộc vào diện được miễn giảm kiểm tra giấy tờ và kiểm tra hàng hóa.

Doanh nghiệp thực hiện thủ tục hải quan thông quan điện tử sẽ giúp cho Cơ quan hải quan cung cấp thông tin đầy đủ về quá trình xử lý hồ sơ hải quan điện tử thông qua hệ thống xử lý dữ liệu. Giảm bớt thời gian, chi phí để làm thủ tục hải quan do DN có thể chủ động trong suốt quá trình khai báo hải quan và sắp xếp thời gian đi nhận & xuất hàng.

Doanh nghiệp thực hiện với thủ tục hải quan sẽ được ưu tiên thứ tự kiểm tra với những lô hàng cần phải kiểm tra chi tiết hoặc kiểm tra hàng hóa thực tế.

Doanh nghiệp được lựa chọn với từng hình thức nộp lệ phí theo từng tháng của tờ khai thay vì chỉ có thể nộp tờ khai như thủ tục khai báo hải quan truyền thống.

Doanh nghiệp có thể đăng ký thủ tục hải quan điện tử tại bất kỳ Chi cục hải quan điện tử nào và được chấp nhận làm thủ tục hải quan tại các chi cục khác do cần phải làm đăng ký tại từng Chi cục hải quan điện tử như trước kia.

Doanh nghiệp cần thực hiện thủ tục hải quan thông quan điện tử được Cơ quan hải quan hỗ trợ về đào tạo, cung cấp phần mềm khai báo hải quan điện tử và tư vấn trực tiếp miễn phí cho khách hàng.

Thực hiện đầy đủ thủ tục hải quan thông quan điện tử giúp thông tin giữa hệ thống hải quan và Doanh nghiệp luôn được quản lý đồng bộ trên máy tính, tạo điều kiện thuận lợi cho việc tìm kiếm, tra cứu thông tin.

Hồ sơ thanh khoản hợp đồng gia công và nhập nguyên liệu sản xuất hàng hóa đơn giản hơn thay vì phải nộp hoặc xuất trình giấy tờ khai báo thanh khoản & các chứng từ bằng giấy thì doanh nghiệp sẽ được sử dụng hồ sơ điện tử để thanh khoản.

Mục đích khai báo hải quan

Việc khai báo hải quan có rất nhiều mục đích khác nhau nhưng sẽ có hai mục đích chủ yếu sau:

  • Để quản lý hàng hóa, đảm bảo bảo hàng hóa vào hoặc ra lãnh thổ Việt Nam không thuộc trong các danh mục hàng hóa cấm như ma túy, súng, …Xuất khẩu chính ngạch không thể xuất đồ cổ, động vật hoang dã ra khỏi Việt Nam.
  • Để Nhà nước có thể dễ dàng tính và thu thuế . Đây là mục đích quan trọng để Nhà nước có thể xây dựng đất nước ngày càng phát triển phồn vinh

khai báo hải quan

Chứng từ khai báo hải quan

Đối với những mặt hàng thông thường doanh nghiệp cần chuẩn bị một số chứng từ sau:

  • Hợp đồng thương mại (contract): 1 bản sao
  • Hóa đơn thương mại (invoice): 1 bản gốc
  • Phiếu đóng gói (packing list): 1 bản gốc
  • Vận đơn (AwB, B/L)
  • Giấy chứng nhận xuất xứ (C/O)
  • Giấy tờ yêu cầu khách tùy từng mặt hàng

Tùy theo tính năng, chất liệu, mục đích sử dụng,…của sản phẩm hải quan sẽ yêu cầu doanh nghiệp cung cấp một số chứng từ sau:

  • Giấy phép nhập khẩu
  • Phiếu đăng ký kiểm tra chất lượng
  • Catalogue chi tiết hàng hóa
  • Giấy chứng nhận chất lượng sản phẩm (C/Q)
  • Phiếu công bố sản phẩm mỹ phẩm (đối với mặt hàng mỹ phẩm)

Và một số chứng từ khác nếu cơ quan hải quan yêu cầu

Quy trình khai báo hải quan

khai báo hải quan

Bước 1: Chuẩn bị bộ chứng từ để khai báo hải quan

Thông thường doanh nghiệp sẽ chuẩn bị một số các chứng từ cơ bản như phần trên. Nhưng đối với các mặt hàng phải kiểm tra chất lượng, công bố hợp quy thì sau khi thông quan doanh nghiệp cần phải chuẩn bị các giấy tờ liên quan trước khi được lưu hành hàng hóa trên thị trường

Bước 2:  Truyền tờ khai và làm thủ tục hải quan

Sau khi hoàn tất bộ chứng từ đầy đủ, nộp tờ khai theo hình thức hải quan điện tử và chờ kết quả phân luồng hệ thống, tùy theo kết quả phân luồng để quyết định có cần kiểm tra thực tế hồ sơ hay không. kết quả phân luồng cụ thể như sau :

Tờ khai luồng xanh

Có 2 loại:

Xanh có điều kiện: phải đến chi cục hải quan để làm thủ tục và phải xuất trình thêm những chứng từ bổ sung như:

  • Giấy kiểm tra chất lượng
  • Giấy chứng nhận xuất xứ
  • Xanh không có điều kiện: theo lý thuyết chỉ cần xuống cảng lấy hàng nhưng thực tế người khai vẫn phải in giấy có chữ ký và đóng dấu của chủ hàng. Tiếp theo mang tờ khai giấy đến lấy xác nhận của hải quan tiếp nhân rồi ra cảng làm thủ tục lấy hàng

Tờ khai luồng vàng

Về luồng vàng, quy trình khai vẫn giống luồng xanh nhưng cần chuẩn bị các giấy tờ sau:

  • Tờ khai hải quan
  • Hợp đồng thương mại (Contract)
  • Hóa đơn thương mại (invoice): 1 bản gốc
  • Phiếu đóng gói (Packing List): 1 bản gốc
  • Vận đơn (A/B hoặc B/L)
  • Giấy phép (nếu có)
  • Giấy chứng nhận xuất xứ (CO)
  • Giấy tờ yêu cầu khách tùy từng mặt hàng cụ thể

Tờ khai luồng đỏ

Hàng hóa phải được kiểm tra thực tế sau khi kiểm tra hồ sơ giấy. Đây là mức độ kiểm tra cao nhất, phải làm nhiều thủ tục và mất nhiều thời gian, chi phí. Sau khi hồ sơ được xét duyệt, sẽ chuyển sang cho đội kiểm hóa. Mình đăng ký kiểm hóa, xuống cảng làm thủ tục hạ hàng đưa vào khu kiểm hóa, sau đó liên hệ với cán bộ hải quan xuống làm thủ tục kiểm tra.

Hiện nay, có 2 hình thức kiểm hóa:

  • Kiểm thủ công (tốn nhiều chi phí và công sức)
  • Kiểm bằng máy soi

Cuối cùng khi hoàn tất kiểm tra, cán bộ hải quan sẽ về chi cục làm các thủ tục như biên bản kiểm hóa.  Nếu hàng không có vấn đề gì thì sẽ làm nốt thủ tục bóc tờ khai là xong.

Bước 3: Nộp thuế cho nhà nước

Nộp thuế và thực hiện nghĩa vụ tài chính theo quy định của Nhà nước. Mức thuế sẽ tùy từng mặt hàng khai hải quan và các giấy tờ ưu đãi giảm thuế hay không.

Bước 4: Thông quan hàng hóa

Sau khi thực hiện xong việc nộp thuế doanh nghiệp sẽ được cơ quan hải quan thả hàng và mang về kho. Với những mặt hàng thông thường không phải thực hiện kiểm tra chất lượng và công bố hợp quy sẽ được phép lưu thông trên thị trường

Đối với những mặt hàng phải kiểm tra chất lượng và công bố hợp quy doanh nghiệp vẫn đưa hàng hóa về bình thường. Nhưng sau đó doanh nghiệp phải đưa hàng hóa tới các trung tâm kiểm định để kiểm tra chất lượng và cấp phiếu công bố hợp quy. Khi nhận được phiếu công bố hợp quy, doanh nghiệp nộp lại cơ quan hải quan thì khi đó lô hàng nhập khẩu mới hoàn thành và sản phẩm được lưu hành trên thị trường.

Trên đây là bài viết ISO Logistics chia sẽ đến các bạn một số thông tin về quy trình khai báo hải quan. Cảm ơn các bạn đã dành thời gian đọc bài viết, hi vọng bài viết sẽ giúp các bạn hiểu rõ khai báo hải quan và các kiến thức liên quan.

10+ Công ty chuyển phát nhanh quốc tế giá tốt, uy tín tại Việt Nam

Công ty chuyển phát nhanh quốc tế nào hiện nay an toàn và có mức...

Gửi hàng đi Canada | Bảng giá cước vận chuyển siêu rẻ 2024

Gửi hàng đi Canada là dịch vụ chuyển phát quốc tế đang được ISO Logistics...

Dịch vụ gửi hàng đi Hàn Quốc | Bảng giá vận chuyển giá rẻ

Gửi hàng đi Hàn Quốc là một trong những dịch vụ chuyển phát quốc tế...

Bảng giá gửi hàng đi Mỹ tại TpHCM | Dịch vụ vận chuyển giá rẻ

Gửi hàng đi Mỹ là một trong những dịch vụ chuyển phát nhanh quốc tế...

Gửi hàng đi Trung Quốc | Dịch vụ vận chuyển hàng giá rẻ 2024

Gửi hàng đi Trung Quốc đang là dịch vụ vận chuyển quốc tế mà rất...

Dịch vụ gửi hàng đi Mỹ tại Cà Mau | Vận chuyển an toàn – giá rẻ

Gửi hàng đi Mỹ tại Cà Mau là giải pháp mà ISO Logistics đang triển...